Bu bölümdeki yazıyı incelediğinizde aman diyene kılıç kalkmaz ile ilgili kompozisyon yazarken yeterli seviyede fikir edinebilirsiniz.
Aman demek, teslim olmak anlamında kullanılır. Karşınızda düşmanın teslimiyet göstermesi onun mertliğiyle ilgilidir. Bir düşman karşınıza çıkıp mert bir şekilde teslim olduysa artık ona saldırmak yakışık almaz. Çünkü yenilgiyi kabullenmiş, sizin gücünüzün farkına varmış ve çok zor durumda olduğunu beyan etmektedir. Anlayacağınız güçlü birinin güçsüz birine kötülük yapmaması insanlıktır. Ona hiçbir zarar vermemesi doğru olandır.
Aman çok güç bir durumda yardım talebinde bulunmayı anlatan bir ifadedir. Düşmanınız karşınızda aman diyorsa savunmasız durumdadır ve sizden yardım istiyor demektir. Böyle çaresiz biri düşman bile olsa ona tekrar bir darbe vurmaya, saldırmaya gerek yoktur. Zaten bu mertliğe de sığmaz. Sizden yardım isteyen çaresiz kalmış birine karşı saldırı yerine ona hiçbir şekilde zarar vermemelisiniz. Mesela normal hayatınızda sevmediğiniz birileri olabilir. Daha önce onlarla aranızda çeşitli olumsuzluklar yaşanmış olabilir. Anlayacağınız birbirinize düşman gözüyle bakıyorsunuz diyelim. Önceden yaptığınız bütün hamleler düşmanı zayıflatmak ve zor duruma düşürmek içindir. Şimdi ise karşınızdaki düşman kendini savunamayacak hale gelmiş olabilir. Artık sizin karşınızda gücü tükenmiş, herhangi bir kötülük yapacak bir şeyi kalmamıştır bile. Artık karşınızda aman dileyecek kadar düşmüştür ki ona bir tekme daha atılmaz.
Sonuç olarak aman diyen ben senin önünde diz çöküyorum, artık zor durumdayım, sana karşı kötü bir hamlede bulunacak gücüm bile kalmadı, yardımına ihtiyacım var demek istiyor. Bu durumda o kişi savunmasız oluyor. Yani ona karşı zarar verecek bir şey daha yapılmamalıdır. Şayet güçlü durumda olan taraf güçsüz tarafa kötülük ederse bu mertliğe, de insanlığa da sığmaz.