Zarf Fiil Eklerinin Kodlaması

Değerli okurlar, bugün zarf fiil eklerinin kodlaması (şifresi) üzerinde duracağız.

Zarf fiilde ek çeşidi fazla olduğu için kodlama bir gereklilik olmuştur. Böylece zarf fiil eklerini kolay hatırlarız. Zarf fiil (bağ fiil) eklerinin kodlamasında genellikle kenyalı asiye diye başlayan oluşumlar görürüz. Böylece zarf fiil ekleri akılda daha uzun süre tutulur.

Kenyalı asiye madan dağında ince ip araklarken oldukça gençti.

Kenyalı asiye ipince kaldığında zaman geçtikçe aç kalmaksızın ölesiye yemeden hayatını devam ettirerek yaşadı.

Kenyalı Asiye Maden dağında ince ip araklarken durmaksızın koşa koşa gittiğinde yorulunca yakalanır yakalanmaz durdukça durdu.

Asiye yalı alınca susmadan güle oynaya koştukça şaşırıp kaldım.

Vakit daraldığında, gelir gelmez konuşmadan ölesiye sarılarak ağlayıp otururken düşündükçe kahroluyorum.

Zarf fiil eklerini akılda tutma noktasında kolaylık sağlayan bu şifreler çok önemlidir. Öyle ki 8. sınıfta okuyan öğrenciler fiilimsi eklerini ister istemez karıştırabiliyor. İşte o zaman devreye fiilimsilerini kodlaması giriyor. Zarf fiil ekleri dışında isim fiil eklerinin "ma-yış-mak" sıfat fiil (ortaç) eklerinin ise "an-ası-mez-ar-dik-ecek-miş" şeklinde kodlandığını okulda öğrenmiştiniz. Bunu da burada hatırlatmış olalım.

Birçok eki var dediğimiz zarf-fiiller "-ınca, ince,unca, ünce/ -dıkça, dikçe, dukça, dükçe, tıkça, tikçe, tukça, tükçe/ -madan, meden/ -ıp, ip, up, üp/ -dığında, diğinde, duğunda, düğünde, tığında, tiğinde, tuğunda, tüğünde/ -r mez, -ar maz, -er mez, -ür mez/ -maksızın, meksizin/ -arak, erek/ -alı, eli/ -e a, -a a/ -asıya, esiye" eklerinden oluşur.